Realizując zadania wynikające z ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa publikujemy informacje na temat zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni oraz porady jak zabezpieczyć się przed tymi zagrożeniami.
Cyberbezpieczeństwo – zgodnie z obowiązującymi przepisami to „odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy” (art. 2 pkt 4) Ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U. z 2018 r. poz. 1560).
Najpopularniejsze zagrożenia w cyberprzestrzeni:
- Malware – oprogramowanie, które wykonuje złośliwe zadanie na urządzeniu docelowym lub w sieci, np. uszkadza dane lub przejmuje system.
- Spyware – oprogramowanie szpiegujące. Jednym z rodzajów złośliwego oprogramowania typu malware, które gromadzi i udostępnia informacje o komputerze lub sieci bez zgody użytkownika. O ile zdefiniowane takiego rodzaju oprogramowania jest dosyć proste, to jego wykrycie może być bardzo utrudnione.
- Phishing – atak za pośrednictwem poczty e-mail polegający na nakłonieniu odbiorcy wiadomości e-mail do ujawnienia poufnych informacji lub pobrania złośliwego oprogramowania.
- Spear Phishing – bardziej wyrafinowana forma phishingu, w której napastnik podszywa się pod osobę bliską osoby atakowanej.
- Atak typu “Man in the Middle” (MitM) – atak ten wymaga, aby napastnik znalazł się między dwiema stronami, które się komunikują i był w stanie przechwytywać wysyłane informacje.
- Trojan – (koń trojański) – oprogramowanie, które podszywa się pod przydatne lub ciekawe dla użytkownika aplikacje, implementując szkodliwe, ukryte przed użytkownikiem różne funkcje (oprogramowanie szantażujące – ransomware, szpiegujące – spyware etc.).
- Ransomware – atak polegający na zaszyfrowaniu danych w systemie docelowym i zażądaniu okupu w zamian za umożliwienie użytkownikowi ponownego dostępu do danych.
- Atak DoS lub DDoS – atak na system komputerowy lub usługę sieciową w celu uniemożliwienia działania poprzez zajęcie wszystkich wolnych zasobów. DDoS atakuje z wielu miejsc równocześnie.
- Ataki IoT w Internecie rzeczy – atak polegający na przejmowaniu kontroli nad urządzeniami w sieci Internet: inteligentnymi domami, budynkami, sieciami energetycznymi, urządzeniami gospodarstwa domowego – przemysłu etc.).
- Data Breaches (naruszenie danych) – atak tego typu polega na kradzieży danych. Motywy naruszeń danych obejmują przestępstwa: (tj. kradzieży tożsamości, chęci zawstydzenia instytucji, szpiegostwo i inne).
- Malware w aplikacjach telefonów. Urządzenia mobilne są szczególnie podatne na ataki złośliwego oprogramowania.
Sposoby zabezpieczenia się przed zagrożeniami:
- Higiena hasła – nie da się obronić przed atakami używając prostych haseł, takich jak „1234”. Odpowiednie, złożone hasło może ochronić konsumentów przed zagrożeniami cybernetycznymi.
- Oprogramowanie antywirusowe – pamiętaj o zainstalowaniu oprogramowania antywirusowego oraz zaplanuj aktualizacje automatyczne systemu operacyjnego na Twoim urządzeniu.
- Nie otwieraj plików nieznanego pochodzenia. Zachowaj ostrożność podczas otwierania załączników plików. Na przykład, jeśli otrzymasz wiadomość e-mail z załącznikiem PDF z opisem „zaległa faktura”, nie otwieraj go jeśli zobaczysz, że pochodzi on z nietypowego adresu e-mail! Otwórz dopiero jeżeli masz 100% pewności, że wiesz kto wysłał wiadomość.
- Staraj się nie odwiedzać zbyt często stron, które oferują niesamowite atrakcje (darmowe filmiki, muzykę, albo łatwy zarobek przy rozsyłaniu spamu) – często na takich stronach znajdują się ukryte wirusy, trojany i inne zagrożenia.
- Nie korzystaj ze stron internetowych, które nie mają ważnego certyfikatu bezpieczeństwa, chyba że masz stuprocentową pewność, że strona taka jest bezpieczna.
- Nie zostawiaj danych osobowych w niesprawdzonych serwisach i na stronach, jeżeli nie masz absolutnej pewności, że nie będą one widoczne dla osób trzecich
- Wykonuj kopie zapasowe ważnych danych,
- Pamiętaj, że żadna instytucja nie wysyła e-maili do swoich klientów/interesantów z prośbą o podanie hasła lub loginu w celu ich weryfikacji.
Odnośniki do stron dotyczących cyberbezpieczeństwa:
- poradniki na witrynie internetowej Serwis Rzeczypospolitej Polskiej https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/cyberbezpieczenstwo
- publikacje z zakresu cyberbezpieczeństwa: https://www.cert.pl
- Biuletyn Ouch! – darmowy zestaw porad bezpieczeństwa dla użytkowników komputerów: https://www.cert.pl/ouch (zestaw porad bezpieczeństwa dla użytkowników komputerów prowadzony na witrynie internetowej CSIRT NASK – Zespołu Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego działającego na poziomie krajowym)
- strona internetowa kampanii STÓJ. POMYŚL. POŁĄCZ mającej na celu zwiększanie poziomu świadomości społecznej i promowanie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni: https://stojpomyslpolacz.pl/stp